‘Verbinding is alles in het leven’. Maarten Gal wil met muziek mensen dichter bij elkaar brengen | Passie voor muziek (119)

Foto: Andre Weima Fotografie
Tekst: Flip Vellinga

Maarten Gal (59) is een muzikant die altijd op zoek is naar verbinding. In het dagelijks leven is hij adviseur en trainer kunst- en cultuureducatie bij CultuurKlik Onderwijs. Het werk is hem op het lijf geschreven. „De beste baan ever”, zegt hij aan de eettafel in zijn sfeervolle woning in de Wijk.

Aan de muur hangt een prachtig schilderij: Maarten als hoornist. Het is het instrument dat hij al op jonge leeftijd is gaan bespelen. Als docent op meerdere scholen heeft hij honderden kinderen de liefde voor muziek bijgebracht. Op dit moment geeft hij nog les op een basisschool in Westerveld. ,,Het enthousiasme van een kind dat muziek maakt is mijn trigger. Dat wil ik blijven voelen.”

Veelzijdigheid is zijn handelsmerk. Maarten Gal is zeker geen muzikant die binnen de lijntjes kleurt. Tijdens zijn jaren aan het Conservatorium in Zwolle, waar hij schoolmuziek en hoorn heeft gestudeerd, wisten de docenten regelmatig niet wat ze met hem aan moesten.

‘Wonderlijk’

„Ik was iets te vrijdenkend. Dan gaf ik een eigen interpretatie aan een stuk en kreeg ik als reactie dat het wonderlijk was.” Inmiddels is zijn naam gevestigd, maar qua beleving is er weinig veranderd in vergelijking met de tijd dat hij als 12-jarig ventje in de woonkamer stond te dirigeren op muziek van de Egmont Ouverture van Beethoven. „Ik werd er direct door geraakt. Beethoven was een van de eerste componisten die een verhaal vertelde. Dat is bij mij binnengekomen en altijd blijven hangen. Ik ken het nog uit mijn hoofd.”

Maarten is geboren in Arnhem en opgegroeid in een muzikaal gezin. „Mijn vader speelde saxofoon. Dat doet hij nog steeds. Hij is nu 86, een bewijs dat je jong van geest blijft wanneer je muziek maakt.” Thuis wordt veel geluisterd naar klassieke muziek. „Maar ik vond popmuziek ook te gek.” Hij noemt Blondie en Madness. Later is er een link bij gekomen naar free jazz, hiphop en fusion. „Voor mij is het één klankwereld, wel met verschillende emoties, maar geen werelden die van elkaar gescheiden hoeven te worden.”

‘Veel experimenteren’

Als tiener belandt Maarten in een Fanfare Orkest. Daar krijgt hij voor de eerste keer een hoorn in z’n handen geduwd. Zijn middelbareschooltijd brengt hij door in Meppel, waar het gezin een huis heeft betrokken in de wijk Oosterboer. Met vrienden formeert hij zijn eerste bandje. „Ik ben achter de piano gekropen, het was vooral veel experimenteren. We speelden onder meer werk van Crosby, Stills, Nash & Young, ik herinner me nog dat we Almost Cut My Hair deden. In de hogere klassen maakte ik deel uit van een coverband, die vooral funkgeoriënteerd was, met nummers van Chic en Al Jarreau.”

Waar zijn vrienden andere wegen inslaan, blijft Maarten – nadat hij zijn havodiploma heeft behaald – actief in de muziek. Hij gaat studeren aan het ArtEZ Conservatorium in Zwolle. Het is niet z’n meest consistente periode in zijn leven, maar hij denkt er met een glimlach aan terug, vooral omdat hij altijd dicht bij zichzelf is gebleven.

Ack van Rooyen

De echte bewustwording ontstaat wanneer hij ervoor kiest om lichte muziek aan zijn cv toe te voegen op het Conservatorium in Hilversum. „Ik leerde daar Ack van Rooyen kennen en hij heeft mij levenswijsheid bijgebracht, maar vooral hoe je met muziek omgaat. Ik werd getriggerd door de improvisatie. Dát paste bij mij. Ik denk graag een stap vooruit. Muziek hoeft niet perfect te zijn, er mag best een randje aan zitten. Het gaat erom hoe je het voelt en hoe je het beleeft. Je moet het leven erin kunnen horen.”

Met de wijze levenslessen in zijn bagage begint Maarten aan een prachtige loopbaan als muzikant. Hij speelt in jazzbands, wint verschillende prijzen (waaronder een prestigieuze prijs op het Nederlands Jazz Concours in 1996) en maakt naam als dirigent en arrangeur. In zijn werk is de verbeelding dikwijls aan de macht. Hij herinnert zich nog hoe hij tijdens een treinreis geïnspireerd werd door de palen van de elektriciteitskabels langs het spoor die voorbijschoten. „Je moet alles esthetisch zien. Ik kan mij door heel veel dingen laten inspireren, ook zoals we hier nu zitten te praten.”

Theaterspektakel Fanfare

Met zangeres Greetje Bijma heeft hij deze maand een project afgerond voor de NPO, waarin filmmuziek centraal staat. De twee voelen elkaar blindelings aan. „Wat wij doen, ontstaat door de energie die we samen hebben.” Die synergie heeft Maarten ook met het Orkest VCE Westerveld, waarvan hij de bevlogen dirigent is. Hij refereert aan het Theaterspektakel Fanfare, waaraan de muzikanten van het orkest vorig jaar hun medewerking hebben verleend.

Maarten: „Een van de acteurs heeft zich inmiddels bij ons aangemeld. Waar de meeste orkesten te maken hebben met een terugloop in leden is er bij ons juist sprake van een toename. Dat zegt iets over onze reputatie. Voor mij is elke repetitie een nieuw en fris begin.”

De Meenthe

Maarten is er trots op dat hij ook dit jaar met het Orkest VCE Westerveld in Rabo Theater De Meenthe in Steenwijk staat. De eerste avond, op zaterdag 14 december, is nagenoeg uitverkocht. Op advies van directeur Han Evers komt er op zondagmiddag 15 december een extra matineevoorstelling. Na eerdere succesvolle samenwerkingen met onder anderen Jan Vayne, Margriet Eshuijs, Maarten Peters en Diep Triest kan het publiek nu genieten van regionaal talent.

In zijn rol als dirigent zal Maarten alles uit de kast halen om met zijn muzikanten energie op te wekken bij de bezoekers. „De mensen worden actief bij onze show betrokken. Van het orkest verwacht ik drie dingen: zuiverheid, het moet gelijk zijn en het moet passie uitstralen. Daarnaast wil ik de mensen in de zaal in verbinding zien. Verbinding is alles in het leven. Wij gaan zorgen voor een positieve vibe , waardoor de mensen bij elkaar worden gebracht en enthousiast worden.”